मँगनीज डायऑक्साइड, मँगनीज (IV) ऑक्साईड
समानार्थी शब्द | पायरोलुसाइट, मँगनीजचे हायपरऑक्साइड, मँगनीजचे ब्लॅक ऑक्साइड, मँगॅनिक ऑक्साइड |
कॅस क्र. | 13113-13-9 |
रासायनिक सूत्र | MnO2 |
मोलर मास | ८६.९३६८ ग्रॅम/मोल |
देखावा | तपकिरी-काळा घन |
घनता | ५.०२६ ग्रॅम/सेमी ३ |
मेल्टिंग पॉइंट | 535 °C (995 °F; 808 K) (विघटन) |
पाण्यात विद्राव्यता | अघुलनशील |
चुंबकीय संवेदनशीलता (χ) | +२२८०.०·१०−६ सेमी३/मोल |
मँगनीज डायऑक्साइडसाठी सामान्य तपशील
MnO2 | Fe | SiO2 | S | P | ओलावा | भाग आकार (जाळी) | सुचवलेला अर्ज |
≥३०% | ≤20% | ≤25% | ≤0.1% | ≤0.1% | ≤7% | 100-400 | वीट, टाइल |
≥40% | ≤15% | ≤20% | ≤0.1% | ≤0.1% | ≤7% | 100-400 | |
≥50% | ≤10% | ≤18% | ≤0.1% | ≤0.1% | ≤7% | 100-400 | नॉन-फेरस मेटल स्मेल्टिंग, डिसल्फरायझेशन आणि डिनायट्रिफिकेशन, मँगनीज सल्फेट |
≥५५% | ≤12% | ≤15% | ≤0.1% | ≤0.1% | ≤7% | 100-400 | |
≥60% | ≤8% | ≤13% | ≤0.1% | ≤0.1% | ≤5% | 100-400 | |
≥65% | ≤8% | ≤12% | ≤0.1% | ≤0.1% | ≤5% | 100-400 | काच, सिरॅमिक्स, सिमेंट |
≥70% | ≤5% | ≤10% | ≤0.1% | ≤0.1% | ≤4% | 100-400 | |
≥७५% | ≤5% | ≤10% | ≤0.1% | ≤0.1% | ≤4% | 100-400 | |
≥80% | ≤3% | ≤8% | ≤0.1% | ≤0.1% | ≤3% | 100-400 | |
≥85% | ≤2% | ≤8% | ≤0.1% | ≤0.1% | ≤3% | 100-40 |
इलेक्ट्रोलाइटिक मँगनीज डायऑक्साइडसाठी एंटरप्राइज स्पेसिफिकेशन
वस्तू | युनिट | फार्मास्युटिकल ऑक्सिडेशन आणि कॅटॅलिटिक ग्रेड | पी प्रकार झिंक मँगनीज ग्रेड | मर्क्युरी-फ्री अल्कलाइन झिंक-मँगनीज डायऑक्साइड बॅटरी ग्रेड | लिथियम मँगनीज ऍसिड ग्रेड | |
HEMD | TEMD | |||||
मँगनीज डायऑक्साइड (MnO2) | % | ९०.९३ | ९१.२२ | ९१.२ | ≥92 | ≥93 |
ओलावा (H2O) | % | ३.२ | २.१७ | १.७ | ≤0.5 | ≤0.5 |
लोह (Fe) | पीपीएम | ४८. २ | 65 | ४८.५ | ≤१०० | ≤१०० |
तांबे (Cu) | पीपीएम | ०.५ | ०.५ | ०.५ | ≤१० | ≤१० |
शिसे (Pb) | पीपीएम | ०.५ | ०.५ | ०.५ | ≤१० | ≤१० |
निकेल (Ni) | पीपीएम | १.४ | २.० | १.४१ | ≤१० | ≤१० |
कोबाल्ट (को) | पीपीएम | १.२ | २.० | १.२ | ≤१० | ≤१० |
मॉलिब्डेनम (Mo) | पीपीएम | 0.2 | - | 0.2 | - | - |
बुध (Hg) | पीपीएम | 5 | ४.७ | 5 | - | - |
सोडियम (Na) | पीपीएम | - | - | - | - | ≤३०० |
पोटॅशियम (के) | पीपीएम | - | - | - | - | ≤३०० |
अघुलनशील हायड्रोक्लोरिक ऍसिड | % | ०.५ | ०.०१ | ०.०१ | - | - |
सल्फेट | % | १.२२ | १.२ | १.२२ | ≤१.४ | ≤१.४ |
PH मूल्य (डिस्टिल्ड वॉटर पद्धतीद्वारे निर्धारित) | - | ६.५५ | ६.५ | ६.६५ | ४~७ | ४~७ |
विशिष्ट क्षेत्र | m2/g | 28 | - | 28 | - | - |
घनता टॅप करा | g/l | - | - | - | ≥2.0 | ≥2.0 |
कण आकार | % | 99.5(-400mesh) | ९९.९(-१०० मेष) | ९९.९(-१०० मेष) | 90≥ (-325 मेष) | 90≥ (-325 मेष) |
कण आकार | % | 94.6(-600mesh) | 92.0(-200mesh) | 92.0(-200mesh) | आवश्यकता म्हणून |
वैशिष्ट्यीकृत मँगनीज डायऑक्साइडसाठी एंटरप्राइझ तपशील
उत्पादन श्रेणी | MnO2 | उत्पादन वैशिष्ट्ये | ||||
सक्रिय मँगनीज डायऑक्साइड सी प्रकार | ≥७५% | त्याचे उच्च फायदे आहेत जसे की γ-प्रकार क्रिस्टल संरचना, मोठे विशिष्ट पृष्ठभाग क्षेत्र, चांगले द्रव शोषण कार्यक्षमता आणि डिस्चार्ज क्रियाकलाप; | ||||
सक्रिय मँगनीज डायऑक्साइड पी प्रकार | ≥82% | |||||
अल्ट्राफाइन इलेक्ट्रोलाइटिक मँगनीज डायऑक्साइड | ≥91.0% | उत्पादनामध्ये लहान कणांचा आकार आहे (उत्पादनाचे प्रारंभिक मूल्य 5μm मध्ये काटेकोरपणे नियंत्रित करा), अरुंद कण आकार वितरण श्रेणी, γ-प्रकार क्रिस्टल फॉर्म, उच्च रासायनिक शुद्धता, मजबूत स्थिरता आणि पावडरमध्ये चांगले फैलाव (प्रसार बल लक्षणीय आहे. पारंपारिक उत्पादनांच्या तुलनेत 20% पेक्षा जास्त), आणि ते उच्च रंग संपृक्तता आणि इतर उत्कृष्ट गुणधर्मांसह रंगीत वापरले जाते; | ||||
उच्च शुद्धता मँगनीज डायऑक्साइड | ९६%-९९% | अनेक वर्षांच्या कठोर परिश्रमानंतर, अर्बनमाइन्सने यशस्वीरित्या उच्च-शुद्धता मँगनीज डायऑक्साइड विकसित केला आहे, ज्यामध्ये मजबूत ऑक्सिडेशन आणि मजबूत स्त्रावची वैशिष्ट्ये आहेत. याव्यतिरिक्त, किंमतीला इलेक्ट्रोलाइटिक मँगनीज डायऑक्साइडवर एक परिपूर्ण फायदा आहे; | ||||
γ इलेक्ट्रोलाइटिक मँगनीज डायऑक्साइड | आवश्यकता म्हणून | पॉलिसल्फाइड रबर, मल्टी-फंक्शनल सीएमआर, हॅलोजनसाठी योग्य, हवामान-प्रतिरोधक रबर, उच्च क्रियाकलाप, उष्णता प्रतिरोधक आणि मजबूत स्थिरता यासाठी व्हल्कनाइझिंग एजंट; |
मँगनीज डायऑक्साइड कशासाठी वापरला जातो?
*मँगनीज डायऑक्साइड खनिज पायरोल्युसाइट म्हणून नैसर्गिकरित्या उद्भवते, जे मँगनीज आणि त्याच्या सर्व संयुगेचे स्त्रोत आहे; ऑक्सिडायझर म्हणून मँगनीज स्टील तयार करण्यासाठी वापरले जाते.
*MnO2 प्रामुख्याने ड्राय सेल बॅटरीजचा एक भाग म्हणून वापरला जातो: अल्कधर्मी बॅटरी आणि तथाकथित लेक्लांच सेल, किंवा झिंक-कार्बन बॅटरी. मँगनीज डायऑक्साइड स्वस्त आणि मुबलक बॅटरी सामग्री म्हणून यशस्वीरित्या वापरला गेला आहे. सुरुवातीला, नैसर्गिकरित्या उद्भवणारे MnO2 वापरले गेले आणि त्यानंतर रासायनिक संश्लेषित मँगनीज डायऑक्साइडने लेक्लान्चे बॅटरीच्या कार्यक्षमतेत लक्षणीय सुधारणा केली. नंतर, अधिक कार्यक्षम इलेक्ट्रोकेमिकली तयार केलेले मँगनीज डायऑक्साइड (EMD) सेल क्षमता आणि दर क्षमता वाढवण्यासाठी लागू केले गेले.
*अनेक औद्योगिक उपयोगांमध्ये MnO2 चा सिरॅमिक्स आणि काच बनवण्यामध्ये अजैविक रंगद्रव्याचा समावेश होतो. लोखंडाच्या अशुद्धतेमुळे हिरवा रंग काढून टाकण्यासाठी ग्लासमेकिंगमध्ये वापरला जातो. ऍमेथिस्ट ग्लास बनवण्यासाठी, काचेचे रंग रंगविण्यासाठी आणि पोर्सिलेन, फेयन्स आणि माजोलिकावर पेंटिंगसाठी;
*MnO2 चा अवक्षेप इलेक्ट्रोटेक्निक्स, रंगद्रव्ये, ब्राऊनिंग गन बॅरल्स, पेंट्स आणि वार्निशसाठी कोरडे करण्यासाठी आणि कापड छपाई आणि रंगविण्यासाठी वापरला जातो;
*MnO2 चा वापर रंगद्रव्य म्हणून आणि KMnO4 सारख्या इतर मँगनीज संयुगांचा अग्रदूत म्हणून देखील केला जातो. हे सेंद्रिय संश्लेषणात अभिकर्मक म्हणून वापरले जाते, उदाहरणार्थ, ॲलिलिक अल्कोहोलच्या ऑक्सिडेशनसाठी.
*MnO2 चा वापर जल उपचार अनुप्रयोगांमध्ये देखील केला जातो.